تعیین مناسب‌ترین سطح کود نیتروژن در تاریخ‌های مختلف کاشت کلزا در خوزستان

شرایط تناوب زراعی خوزستان سبب می‌شود کلزا (Brassica napus L.) عمدتاً در خارج از دامنه تاریخ کاشت توصیه شده کشت شود. باهدف بررسی امکان کاهش یا جبران خسارت ناشی از تاخیر در کاشت، این آزمایش طی دو سال زراعی 84- 1383 و 85 – 1384 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی شاوور در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی به روش کرت های یکبار خرد شده با چهار تاریخ کاشت 20/8 ، 30/8، 10/9 و 20/9 در کرت های اصلی و پنج سطح صفر، 50، 100، 150 و 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار درکرت های فرعی در سه تکرار اجراء گردید. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد، که تأخیر در کاشت از 20/8 به 20/9 موجب کاهش تعداد خورجین (6/24 در بوته)، تعداد دانه در خورجین (1/3 عدد)، وزن هزار دانه (43/0گرم)، عملکرد دانه (8/1084 کیلوگرم در هکتار)، روغن دانه (6/5 درصد) و عملکرد روغن (1/539 کیلوگرم در هکتار) گردید. افزایش مصرف نیتروژن از صفر به 200 کیلوگرم در هکتار سبب گردید تا تعداد خورجین در بوته (3/55 عدد)، تعداد دانه در خورجین (1/2 عدد)، وزن هزار دانه (6/0 گرم)، عملکرد دانه (7/1965 کیلوگرم در هکتار)، روغن دانه (5/3 درصد) و عملکرد روغن (0/789 کیلوگرم در هکتار) بطور معنی داری افزایش یافت. بررسی اثرات متقابل نشان داد که در هر تاریخ کاشت، افزایش نیتروژن سبب بهبود معنی دار عملکرد و اجزای عملکرد گردید. با عنایت به عدم تفاوت معنی دار بین سطوح کودی 150 و 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار در تاریخ کاشت 20/8 و 30/8 ، در اولویت اوّل کاشت کلزا در آبانماه با کاربرد 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و در صورت الزام به کشت تأخیری در آذر ماه، کاربرد 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار توصیه می‌شود.